- 25 . nem, skoro wieś polska w czasie omawianym stanowiła jedno wielkie gospodarstwo, w którem każdy członek społeczności musial ściśle wypełniać swe obowiązki, aby maszynerja dobrze fungowała. Jak nie chciano przychodniów dopuścić do obywatelstwa, tak i wszelkie stosunki handlowe z obcymi ograniczano do minimum, wytwarzając wszystko we własnem gospodarstwie. Ażeby zaś sprostać temu zadaniu początkowo sama gromada a później właściciel wsi, przeznacza każdemu z członków zakres jego czynności, zobowiązując go do ich wykonania. Że w takich warunkach nie mogło się obyć bez ograniczeń wolności gospodarczej każdego z obywateli społeczności, o tem nie trzeba mówić. Stąd też cały system prowadzenia gospodarstwa rolnego i rzemieślniczego był dokładnie uregulowany na podstawie doświadczenia kilkunastu pokoleń, stąd każdy z gospodarzy podlegał daleko idącej kontrolispołeczności i jej organów. Kiedy właściciel wsi zajął w obrębie państwa wiejskiego wyjątkowe i przodownicze stanowisko, odtąd występuje on obok gromady, jako drugi czynnik regulujący stosunki gospodarcze, nierzadko zaś wszelkie sprawy gospodarcze jemu tylko podlegają. Normalnie jednak kompetencja ogółu poddanych, choć prawnie nie skodyfikowana, w czynności gospodarcze obywateli wiejskich wglądała dosyć daleko, wglądała zaś tem więcej, że właściciel wsi chętnie widział kontrolę gromady, ponieważmu to oszczędzało wiele czasu i pieniędzy, ponadto zaś i obawa o własną skórę nakazywała mu w. ten sposób postępować. Stąd to gromada uchwala na swych posiedzeniach. sposób prowadzenia gospodarki, który pan z kolei potwierdza, nakazując równocześnie surowo jego zachowanie. W jednej z ksiąg wiejskich pomieszczono postanowienie tej treści: "ponieważ gromada Mogilska chwalebnie między sobą ułożyła, aby unikaiąc szkody, iakiesię w zbożach przez złość ludzką czynić zwykły, na iednym mieyscu wraz ugorzyć w każdy rok na inszym tak, aby na trzy pola ugor rozdzielić, według ich ułożenia, ia tak chwalebną ustawę nietylko approbuię, ale y surowoprzykazuię, aby do skutku była przyprowadzona pod strafą 5 grzywien, ktoby był przeciwny y na mieyscu na ugor naznaczonym orać

- 25. nem, since the Polish countryside during the discussed time it was one big farm in which every member of the community had to be strict carry out their duties to make the machine work well fungowała. If they did not want to let strangers to citizenship, and all trade relations with strangers, it was kept to a minimum by producing everything in your own farm. That's it to meet this task initially the cluster itself later, the owner of the village, allocates it to each of them members of the scope of his activities, committing him to make them. That he could not under such conditions to do without restrictions on economic freedom every community citizen, no you have to talk. Hence the entire guidance system farm and craft was precisely regulated on the basis of experience several generations, hence each of the hosts he was subject to far-reaching control of the society and its organs.When the owner of the village took over in exceptionally and in the forefront of the rural country position, henceforth he appears next to the cluster as the second factor regulating economic relations, not infrequently any economic matters to him they are only subject to. Normally, however, competence of all subjects, although not legally codified, in The economic activities of rural citizens were viewed quite far away, and she looked at it more the owner of the village was happy to see the cluster control, because it saved a lot of time and money, in addition, and fear for her own skin demanded him to do this in this way. Hence the cluster adopts its meetings. way of driving the economy that you in turn confirms by ordering at the same time, his behavior is severe.In one of rural registers, the provision of this was reserved content: "because the Mogilska Clan is glorious she put together to avoid harm, iakiesię in cereals through human anger do ordinary, in a future town, to spend every year on the other one, so that the three ugor fields can be separated, according to their arrangement, and such a laudable act not only approbuous, but I give you a severe sentence to the effect was to bring 5 fines, who was against y in the ugorized plane plow